Gjergj Kastrioti
Skenderbeu
  

Shkeputur nga "Historia e Shqipnis" e Z. Tajar Zavalani

 

mbretin e Hungaris Mathias Korvin, u nis
pėr nė Ragusė qė ishte caktue si piknisja e
shefave kristian pėr tė lanēue Kryqzatėn.
Fati i zi e deshi qė ai tė vdiste rrugės dhe,
bashkė me tė, u varros shpresa e fundit e
nji fronti tė pėrbashkėt kundėr anmikut
otoman. 1 goditun deri nė thelbin e zemrės
nga kjo vdekje e papritun, Skėnderbeu
ndaloi menjiherė pregatitjet pėr me shkue
nė Raguzė. Por ai i kishte shpallė luftė
Sulltanit tė nesėrmen e ditės kur Papa bani
thirrje pėr Kryqzatėn kundėr Turqve.
Kėshtu qė Shqipnija kishte ngelė vetėm
pėrballė sunduesit otoman tė ndezun
pishė, tue pasė si aleatė Venedikun, qė pak
mund t'i besohej. Pa bjerrun kohė, Sulltan
Mehmeti nisi Ballaban Pashėn nė krye tė
ushtėris turke pėr tė shembė reduktin e
fundit tė rezistencės kristiane nė kėt anė tė
Andriatikut. Ballaban Pasha ishte nji
renegat* Shqiptar, i cili e njifte taktikėn
luftarake tė Skėnderbeut dhe reflekset* e tij
nė sheshin e betejės. Nji dyluftim pėr
vdekje nė mes tė kėtyne dy prijėsve
vazhdoi katėr vjet pa nji fitore tė plotė pėr
asnjanėn palė.
Ishte pikėrisht gjatė fushatės sė parė
kundėr Ballaban Pashės qė Skėnderbeu
muer varrėn e parė dhe tė vetme. Tė dy
ushtėrit ishin perleshė afėr kėshtjellės sė
Stefigradit. Skėnderbeu si gjithmonė iu
printe trimave Shqiptarė atje ku lozej fati i
luftės. Kali i tij u plagos randė dhe heroj
kombėtar u pėrplas nė tokė dhe vrau supin
tue u pėrpjekė mbas cungut tė nji peme. Pėr
nji minutė i ra tė fikėt nga dhimbja e
madhe. Roja e tij e rrethoi nga ēdo anė,
ndėrsa Turqėt sulmonin me rrėmbim. Me
nji pėrpjekje gadi mbinjerzore luani i
Arbnis u ēue nė kambė, hypi mbi nji kalė
tjetėr dhe u vėrsul kundėr anmikut tė
mahnitun dhe tė tmerruem.
Nė ndeshjen e dytė me Ballaban
Pashėn, Turqėt zunė rob disa nga

                                                  Faqe 132

gjeneralėt ma tė mirė tė Skėnderbeut, ndėr
tė cilėt edhe vet Moisiun e Dibrės. Me
urdhėn tė Sulltanit ata pėsuen nji vdekje tė
llahtarshme tue iu rrjepė lėkura pėr sė
gjalli. Mbarė kombi shqiptar i vajtoi si
martirė tė atdheut. Nė betejat e
mapastajme, Shqiptarėt e xhindosun nga
zemrimi, nuk lanė ma gjallė asnji Turk qė
ra nė duert e tyne. Sulltan Mehmetin, qė
kishte zaptue Stambollin, nuk e nxinte ma
vendi. Ai u nis vet nė krye tė nji ushtėrije
prej 200.000 vetėsh pėr me i dhanė nji
mėsim tė fundit kėtij kombi tė vogėl qė nuk
ndigjonte me iu pėrulė. Sa muer lajmin,
Gjergj Kastrioti vrapoi pėr me u kapė me
fuqin invaduese sa ma larg kah lindja.
Mbrojtja e kėshtjellės sė Krujės i ishte besue
Tanush Topijės. Me gjith pengesat qė i
vuni fuqija e lehtė shetitėse e Skėnderbeut,
ushtėrija turke mėrrijti para mureve tė
Krujės dhe topat filluen me vjellė gjylet e
tyne prej guri. Mbrojtėsit e fortesės
simbolike nuk i tronditėn topat dhe as qė i
tėrhoqi ari i Sulltanit. Ky i fundit, tue pa se
fitorja nuk ishte as pėr sot, as pėr nesėr, u
largue nga Shqipnija tue lanė Ballaban
Pashėn me vazhdue rrethimin e Krujės. Ai
kuptoi nji gja: me mundė Shqiptarėt nuk
ishte punė aq e lehtė sa me zaptue
Stambollin, prandaj u kthye nė kryqytetin e
tij pėr tė pregatitė nji speditė nė shkallė
edhe ma tė gjanė.
Po nė at kohė, Skėnderbeut nuk i kishte
mbetė ma veēse trimnija dhe vullneti mos
me u pėrulė derisa kishte fuqi tė luftonte. 1
dishpruem nga apathija dhe verbnimi qė
mbretnonin nė botėn Kristiane, ai u vesh si
ushtar i thjeshtė dhe shkoi vetėm nė Romė
pėr me kėrkue ndihmė. Peshkopė dhe
Kardinalė duelėn me e pritė dhe nji turmė e
madhe Romakėsh e brohoriti me
enthuzjasmė. Nė nji ceremoni tė
shkėlqyeshme qė u mbajtė nė Bazilikėn e
Shėn-Pjetrit, Papa Piu i n i dha me dorė tė

Faqja ne vazhdim