Gjergj Kastrioti
Skenderbeu
  

Shkeputur nga "Historia e Shqipnis" e Z. Tajar Zavalani

 

Palermos u ēue peshė tue pa nji grup
francezėsh qė mundoheshin me rrėmbye
nji nuse qė shkonte nė Kishėn e Santo-
Spirito, jashtė mureve tė qytetit. Kupa e
vuejtjeve dhe e poshtnimeve ishte mbushė
deri nė buzė. Ata qė panė sqenėn e
keqpėrdorimit tė nji vajze tė rė me duvak tė
bardhė bėrtitėn "vdekje Francezve". I gjith
qyteti vrapoi si nji sahat i kurdisun,
kėshtjella u zaptue dhe para mbarimit tė
ditės 2000 francezėt e Palermos ishin
masakrue. Kryengritja u pėrhap nė
krahina dhe, me pushtimin e Messinės mė
28 Prill, e gjith Siēilja ishte librue nga
sundimi i huej. Tue pasė frikėn e nji
kundėrsulmi hakmarrės tė Karlit Anjou,
Siēiljanėt ftuen Don Pedron me marrė
kunorėn si trashėgimtar i Manfredit. N'at
mes, i biri i madh i Don Pedros, Jaku, hypi
nė fronin e Aragonės, dhe ai dėrgoi tė
vėllan Frederikun tė mbretnonte nė Siēilje.
Dinastija Aragoneze mbajti vetėm kunorėn
e Siēiljes gjatė tanė nji shekulli, ndėrsa
dinastija e Karlit Anzhu vazhdonte me
sundue mbretnin e Napolit.
Mė 1421 mbretnesha e Napolit, Joanna
e II, e cila nuk kishte fėmijė, adoptoi si
trashėgimtar rnbretin Alfons t'Aragonės
dhe Siēiljes. Por ndėn presjonin e Papės
dhe tė princave t'Italis, ajo ndėrroi
mendjen dhe preferoi Ludovikun e II-tė tė
dinastis Angjevine. Mbasi ky i fundit vdiq
para Joannės, ajo emnoi si trashėgimtar tė
fronit vllan e tij, Renė de Provence. Por
mbreti Alfons i Aragonės vazhdoi me e
quejtė vehten trashėgimtar tė mbretnis sė
Napolit dhe, mbas vdekjes sė Joannes, u
nisė pėr me e shtie nė dorė. Halli asht se,
tue dashtė me prue nė vėnd ambicjen e tij,
Alfonsi ra nė luftė me Genovezėt, tė cilėt e
zunė rob dhe e prunė nė Milano.
Filipi, Duka i Milanos, u bind nga
argumentat e Alfonsit se ishte marrėzi pėr
tė me lidhė aleancė me Francezėt pėr tė

                                                  Faqe 124

prue dinastin Angjevine nė krye tė
mbretnis sė Napolit. Kėshtu qė Filipi e la
Alfonsin tė lirė dhe e ndihmoi me vazhdue
luftėn. Kaluen gjashtė vjet lufte dhe
pėrpjekjesh para se Alfonsi i V bashkoi
pėrsėri mbretnit e Napolit dhe tė Siēiljes
ndėn shpatėn e tij. Ky ishte Alfons
Shpirtmadhi, tė cilit Skėnderbeu iu drejtue
pėr ndihmė mbas fitores sė tij tė
kushtueshme kundėr Sulltan Muratit. Nji
traktat aleance u nėnshkrue nė Gaeta mė
26 Mars 1451. Mbas sistemit feodal t'asaj
kohe, Skėnderbeu u proklamue sa pėr
formė vasali i Alfonsit tė V dhe u
angazhue t'i paguente nji shumė tė
hollash vit pėr vit. Mbreti i Naplit, nga ana
e tij, muer pėrsipėr t'i dėrgonte Lidhjes
Shqiptare nji fuqi ushtarake tė caktueme
dhe ndihmė financjare pėr tė vazhdue
luftėn kundėr Osmanllive. Nė krye tė
trupave aragoneze u emnue nji gjeneral
luftėtar, i cili u vendos nė Krujė. Traktatin e
nėnshkruen edhe princat shqiptar tė tjerė
dhe Lidhja e Lleshit u riorganizue me
Skėnderbeun si kryekomandant i kunorės
sė Aragonės, me nji pensjon prej 1500
dukatė nė vit. Nji fuqi simbolike prej 100
ushtarėsh katalanė zuni vend nė
kėshtjellėn e Krujės dhe qėndroi atje deri
mbas vdekjes sė Skėnderbeut. Mbas ēdo
fitoreje qė korrte kundėr Turqve,
Skėnderbeu i dėrgonte Alfonsit nji pjesė tė
plaēkės qė mbetej nė duert e Shqiptarve,
por asnji haraē nė tė holla. Traktati i
Gaetas ishte sajue si guri themeltar i
kryqėzatės kundėr Sulltanit, tue ndjekė
gjurmat e prijėsit norman Robert Guiscard.
Por kjo ndėrmarrje dėshtoi dhe ushtėrija
aragoneze nuk debarkoi nė Durrės.
Skėnderbeu vazhdoi tė jet zot nė tokėn e
vet dhe u trajtue nga mbreti i Napolit si
aleat me tė drejta tė barabarta. Mjerisht,
disa nga bashkėpuntorėt ma tė ngushtė tė
Skėnderbeut e interpretuen traktatin e

Faqja ne vazhdim