|
Ali Pashe Tepelena |
||
Faqe 157 |
||
| fort tė kandshme pėr nji tė huej. Mė futėn nė nji dhomė qė ishte shtrue mjaft bukur dhe Sekretari i Vezirit mė pyeti pėr shėndetin mbas modės turke. Nuk mė lejuen tė paguej as pėr fjetjen, as pėr ushqimin dhe as pėr ndonji send tjetėr".1 Hobhousei, i cili e shoqnonte Byronin e pėrshkruen kėshtu pamjen e jashtme tė Ali Pashės: "Veziri ishte nji burrė i shkurtėn dhe mjaft i trashė. Kishte nji fytyrė shum tė kandshme me cipė tė bardhė dhe trajtė tė rrumbullakėt. Syt i kishte tė kaltėrt me lėvizje tė shpejta qė tė banin me kuptue menjiherė se nuk gjindesh pėrpara nji Pashaj oriental. Mjekrėn e kishte tė bardhė dhe tė gjatė sa i binte pėrmbi gjoksin... Na priti me nji kortezi* tė jashtzakonshme dhe na mori aq me tė mirė sa me na quejt djemt e tij. Ishte fare nė qejf pėr nji njeri n'at pozitė. Nė sa vise tė Turqis qė vizituem nuk pashė nji pasha tjetėr tė qeshte nė at mėnyrė. Nuk kishte ndonji roje tė posaēme, por vetėm katėr a pesė djem tė veshun me petkun e bukur shqiptar dhe me flokėt e gjatė qė u binin mbi supet".2 Nji tjetėr dėshmues qė e kishte pa sė afėrmi shkruen kėshtu mbi profilin moral tė Ali Pashės: "Kur fillon me tė folė pėr nji qėllim qe ka vue nė mėndje asht zor t'i rezistosh jo aq shum forcės sė argumentit tė tij, sesa tonit tė ambėl tė zanit dhe shprehjes tėrheqės e tė fytyrės sė tij. Sapėr atė qė ai ndjente me tė vėrtetė nė fund tė zėmrės sė tij, psikologu ma i hollė nuk mund ta zbalonte. Shprehja e sinqeritetit dhe e dashamirsis qė vinte nė fytyrė, kur donte me futė ndonji njeri nė thes ishte krejt e padepėrtueshme". Nuk ka dyshim se mjetet qė pėrdorte Ali Pasha pėr tė administrue vėndin ishin 1. P, Euennell, - Vjerrsha, letre dhe fletė te zgjedhuna nga ditari i Lord Byron. Londer 1949. 2. J. V. Hobhouse - Travels in Albania, etc. Vėl. I, f. 97. |
tė neveritshme mbas kodit moral tė shekullit tonė. Por njerzit e asaj kohe i kėqyrin abuzimet e Vezirit tė Janinės si nji tė keqe ma tė vogėl se anarkin dhe rrezikun e jetės dhe tė pasunis nga tė cilėt kishin pasė vuejtė ma parė. "Nuk mohohet fakti se ndėn sundimin e Aliut - shkruen nji biograf i tij, - Janina u ba qendra me e qytetnueme e Turqis perėndimore dhe, mbas mendimit tė Byron-it, qėndronte ma nalt se Athina pėrsa i pėrket begatis, ditunis, dhe stėrhollimit nė sjellje dhe nė tė folun".1 Ali Pasha flise me qesėndi pėr detyrimet e tij ndaj qeveris sė Stambollit. Ai ndjente nji pėrbuzje tė plotė kundrejt vezirėve tė Sulltanit qė donin me i dhanė urdhna prej sė largu mbi mėnyrėn se si me rregullue punėt e tij. Nė syt e tij, Perandorija otomane ishte si nji ndėrtesė e kalbun qė mund tė pėrmbusej nga nji dit nė tjetrėn. Ambicja e tij supreme ishte me u ba krejt i pamvarun, por e la me sot, me nėser, derisa u ba tepėr vonė dhe Sulltan Mahmuti ia hangri kryet ma parė. Ndėrkaq, ai siguroi lirin e veprimit nė krahinat ku sundonte, tue dėrgue ēdo vjet nė Stamboll disa barrė me argjėnd. Gjithashtu, ai nuk kursente tė hollat pėr tė pague spiunėt qė e mbanin t'informuem mbi ēdo veprim ose bisedim, sado tė msheftė, tė ministrave tė Pallatit. Kur ministrat e Sulltanit merrnin inat nga ndonji veprim kokėkrisun i Vezirit tė Janinės, ky i fundit niste me vrap pėr nė Stamboll disa syndyqė mbushun me pare argjėndi, ose kryet e premė tė ndonjė Pashaj tė damkosun si anmik i Sulltanit, ose ndonji Francez tė ēquem qė ishte zanė rob. Nga njiherė, kur i vinte pėr hesap, Ali Pasha shkonte me porosi tė Sulltanit pėr tė luftue kundėr anmiqve tė perandoris, ose 1. Wm. Plomer. - Ali the Lion, f. 83. |
|