28 Nanduer 1912

28 Nandor 1912
Shkeputur nga "Historia e Shqipnis" e Z. Tajar Zavalani
likuidimit të Perandoris Otomane në Europë, tokat shqiptare duhej të ndaheshin në mes të Serbis dhe Greqis. Mbasi mungonte nji fuqi e organizueme për të mbrojtë tokat shqiptare në veri, në lindje dhe në jugë, Isa Buletini bani detyrën patriotike me ata pak njerës qi i shkojshin mrapa. Tue mbetë pa nji drejtim të përgjithshem në kët orë vendimtare Shqiptarët vepruen ndën influencën e rrethanave krahinore dhe ndën drejtimin e krenve lokal. Në nji vënd, ushtërija sërbe ti lejue të kalonte pa asnji pengesë, në nji vënd tjetër atdhetarët luftuen deri në pikën e fundit për të pengue avancatën e anmikut. Natyrisht, kjo rezistencë e kufizueme në numur dhe në siperfaqe nuk mund të ndryshonte rrymën e përgjithëshmë të operacioneve ushtarake, ose të zevendesonte pazotësin e ushtëris turke me i ba ballë situatës. Kështu qi, para mbarimit të nandorit 1912, ushtërija sërbe kishte dalë në Llesh. Sukseset e ushtëris sërbe nuk i pëlqyen Knjazit të Malit të Zi, i cili ushqente ambicjen me zaptue i pari Prizrenin dhe me proklamue vehten Car të Shkjeve të Balkanit. Për me dalë në Prizren, duhej kalue nëpër Shkodër dhe Kral Nikollës i ishte mbushë mendja se do të shtinte në dorë kryeqytetin e Ilirve gati pa shkrefë asnji pushkë. Kurse Shkodra shkruejti nji tjetër faqe të shkëlqyeshme në historin e Shqyptaris, sikur kishte me e thanë Patër Fishta. Komandanti i garnizonit prej 14.000 vetësh, Hysein Riza Pasha, kishte ndërtue fortifikata të improvizueme për të mbrojtë qytetin, tue i kushtue nji vërejtje të veçantë Malit Tarabosh. Ushtërija Malazeze, e përforcueme nga 20.000 Serbë, rrethoi Shkodrën dhe filloi nji varg sulmesh të 1. J. Guetchoff - L'Alliance Balkanique, faqe 24		Faqe 223 furishme. Tue pa planet e tij në rrezik nga kjo rezistencë e papritun, Kral Nikolla urdhnoi bombardimin e qytetit për të terrorizue popullatën civile, tue vra gra, pleq dhe fëmijë. Nervat e mbrojtësve të metropolës shqiptare të veriut nuk u tronditën dhe rrethimi i Shkodrës vazhdoi me muej. Ndërkaq, në Shqipnin e jugut, krahu i majtë i ushtëris greke ndën komandën e Princit Kostandin po gatitej me sulmue ushtërin turke prej 15.000 vetësh qi ishte tërheqë nga Manastiri në Korçë. Çetat e patriotëve shqiptar, të armatosun mirë dhe plot zell për të mbrojtë atdheun, luftuen krahpërkrah me ushtërin turke. Por vetmohimi dhe heroizma individuale nuk mjaftuen me ndalë ofensivën e nji ushtërije të stërvitun dhe ma të madhe në numur. Korça u pushtue dhe ushtërija greke vazhdoi sulmin drejt Janinës. Tue ndjekë shembullin e Shkodrës, Janina e Ali Pashë Tepelenës, qëndroi trimnisht dhe ra në duert e anmikut mbas nji rrethimi të ggjatë dhe të kushtueshem. Për të pasë nji ide mbi rreptësin me të cilën u shvillue lufta për Janinën mjafton me thanë se, në dy ditë vetëm, ushturija greke hudhi 25.000 gjyle topi kundër fortifikatave të qytetit. Ditën qi u ba dorzimi, numri i viktimave nga ana e mbrojtjes arrinte 7500 vet. Shpallja e Pamvarësis Mbas përfundimit me sukses të negociatave për krijimin e nji Shqipnije të vetqeverisun në suazën e Perandoris Otomane, Ismail Qemali u nis nga Vlona për në Stamboll me qëllim qi me nxitë qeverin turke të zbatonte përpiknisht kushtet e marrëveshtjes. Gjatë udhëtimit ai u takue në Porto-Rose, afër Triestit, me të birin e Kral Nikollës, Princin Mirko. Pazarllëku ishte qi Mali i Zi të përkrahte
		Faqe ne vazhdim