28 Nanduer 1912

28 Nandor 1912
Shkeputur nga "Historia e Shqipnis" e Z. Tajar Zavalani
Bujqësis; Lef Nosi i Post Telegrafeve. Kongresi zggjodhi nji Senat prej 18 vetësh si hap i parë drejt krijimit të nji regjimi demokratik. Por ma së pari duhej sigurue njohja e shtetit të ri nga ana e fuqive europiane dhe përkrahja e tyne në nji kohë kur tokat shqiptare po invadoheshin pëllambë mbas pëllambe nga ushtërit e hueja. Qeverija kombëtare i njoftoi me telegram fuqive të mëdha se kombi shqiptar kishte marrë ma në fund fatin e tij në dorë dhe kërkonte me u njoftë si shtet i pamvarun dhe neutral. Ndërkaq, rreziku i invazionit ishte tek dera dhe duheshin mobilizue të gjitha fuqit për të ndalë hovin i ushtërive qi po përparonin nga tre drejtime. Në marsin e vitit 1913 nji kandidat për fronin e Shqipnis, Ferdinand de Bourbon, Duc de Montpensier, mërrijti në skelën e Vlonës tue depërtue blokadën gerke me vaporin e tij privat dhe me flamurin britanik në shtiz. Ismail Qemali nuk deshi në at kohë të merrte detyrime përsa i përket kryetarit të shtetit shqiptar, por nuk mungoi të përdorte ambicjen e aristokratit francez për me i shërbye çashtjes kombëtare. Mbasi fati i Shqipnis do të lozej në Londër, Ismail Qemali, Luigj Gurakuqi dhe Isa Buletini u nisën me vaporin e Duc de Montpensier për në kryeqytetet e Europës. Në Romë dhe në Vjenë delegacioni i qeveris shqiptare u prit mirë, kurse në Paris qëndrimi i qeveris ishte i ftotët ndërsa shtypi u çfaq haptazi kundër ides së nji Shqipnije të pamvarun. Në Londër, përkrahësit e vlefshëm të çashtjes sonë kombëtare, Koloneli Aubrey Herbert dhe Miss Edith Durham, kishin prëgatitë sheshin, tue krijue nji vale simpathije dashamirëse në favor të Shqipnis në mes të opinionit dhe deri diku të qeveritarve britanik. Pamja imponuese dhe plot dinjitet e Isa Buletinit, veshun me		Faqe 225 petkun kombëtar, u bani nji përshtypje shum të mirë Anglezve, zyrtarë ose privat, tue forcue kësisoj rrymun e favorshme qi kishin krijue orvatjet e palodhëshme të miqve të Shqipnis. Konferenca e Ambasadorve të Londrës Dy muej mbas shpalljes së Luftës Balkanike qeverija turke pranoi se nuk kishte ma fuqi me rezistue dhe armëpushimi u nenshkrue me 3 dhetuer 1912. Fitorja e plote dhe e shpejtë e shteteve të Balkanit i vuni fuqit europiane, qi nuk e pritshin, përballë nji vargu problemesh të koklavitun, qi rrallë janë vërtetue në historin e diplomacis. Thalbi i çashtjes së çveshun nga shtrembnimet e propagandës dhe hipokrizija e diplomacis, ishte se si me nda mirazin (trashëgimin toksore) të Perandoris Otomane. Si në kohën e Kongresit të Berlinit, por në nji shkallë ma të gjanë, Shqipnija u ba molla e grindjes në mes të fuqive europiane dhe satehtve të tyne në Balkan. Shtetet e Balkanit shpallën në mënyrë të preme se të gjitha tokat e Perandoris Otomane në Gadishull iu takonin atyne, mbasi kishin dalë fitues në luftën kundër Turkis. Ata nuk dojshin me dijtë se kishte nji komb shqiptar, i cili duhej të gzonte pamvarësin në emën të parimit të kombësive. Shtypi grek e çfaqi kët pikpamje në mënyrën ma brutale tue shkruejtë: "Asht nji gja e pamundun me lejue Shqiptarët barbarë të jetojnë të pamvarun në djepin e qytetnimit grek." Tue u bazue në kët tezë të kalbun, shtetet e Balkanit parashtruen kërkesa me zaptue tokat arbnore dhe dy ose ma tepër kandidatë u paraqitën po për at krahinë. Mal i Zi donte me shtie në dorë jo vetëm Gusinjën, Plavën, Hotin dhe Grudën, qi nuk i muer dot me 1878, por edhe
		Faqe ne vazhdim